Wat is fantasie?
Fantasie is de kunst om dingen te verzinnen. Het is een vaardigheid om alledaagse dingen of personen op een heel andere manier te bekijken. Ook helpt fantasie om gebeurtenissen te verwerken die kinderen meemaken. Het is een manier om emoties te uiten die je kind moeilijk onder woorden kan brengen. Kinderen zijn veel beter in fantaseren dan volwassenen. Dat komt omdat ze nog onbevooroordeeld zijn, een vrije geest hebben en heel nieuwsgierig zijn. Kinderen leren, ontdekken en verkennen door fantasie.
Fantasie op verschillende leeftijden
1 jaar
Rond deze leeftijd borrelt de fantasie van je kind voor het eerst op. Je zult merken dat je kind het leuk vindt om jou of anderen na te doen. Zo jong als ze zijn snappen ze al dat je ‘alsof’ kunt doen. Ze doen alsof ze koffiedrinken, alsof ze opa bellen, alsof ze stofzuigen, alsof ze eten koken. Fantaseren gaat in deze fase vooral om het nabootsen van gedrag van mensen om je kind heen.
1,5 jaar
Vanaf 1,5 jaar ontwikkelt de fantasie van jouw kind zich steeds meer. Dreumesen beginnen rond deze leeftijd steeds vaker zelf spellen en activiteiten te verzinnen. Vanuit het niets, helemaal zelf bedacht. Zo ontdekken ze een wereld waarin alles opeens kan en mag, een belangrijke ontwikkeling. Als ouder zul je merken dat je kind steeds vaker spullen of speelgoed anders gaat gebruiken.
3 tot 6 jaar
Zo rond de leeftijd van 3 tot 6 jaar gaat je peuter ‘magisch denken’. Je kind weet dan niet meer zo goed wat fantasie en wat werkelijkheid is. Dat kan soms best een beetje eng zijn. Een peuter wordt bijvoorbeeld bang om door het afvoerputje van het bad weg te spoelen. Misschien heeft je kind een denkbeeldig vriendje of is hij of zij bang dat er monsters onder het bed zitten.
Is je kind bang voor monsters onder het bed? In dit artikel lees je hoe je monsters wegjaagt.
6 jaar en ouder
Als je kind ongeveer 6 jaar oud is, gaat het heilige geloof in de fantasiewereld er een beetje af. Natuurlijk blijft je kind fantaseren, maar op een andere manier. Je zult merken dat je kind minder snel bang is voor spoken of monsters die er niet zijn. In plaats daarvan gaat je kind steeds vaker creatieve oplossingen bedenken voor alledaagse problemen. Dat is fantaseren op een andere manier!
Waarom is fantasie zo belangrijk?
Door zelf spellen en situaties te bedenken, oefenen kinderen belangrijke vaardigheden. Vadertje-moedertje of winkeltje spelen helpt je kind bijvoorbeeld om sociale vaardig te worden. Je kind leert om zich in te leven in een ander kind en krijgt sociale inzichten. Door hun fantasie los te laten op een tekening kunnen kinderen gebeurtenissen die ze hebben meegemaakt verwerken, zoals een vervelende aanvaring of een druk feestje.
Kan mijn kind te veel fantasie hebben?
Als ouder kun je soms het gevoel hebben dat je kind helemaal door zijn fantasie wordt geleid. Bestaat er ook zoiets als ‘te veel fantasie hebben’? Ja, zeker. Als je kind angsten of fobieën ontwikkelt waar hij of zij in het dagelijkse leven veel last van heeft, kun je spreken van ‘te veel fantasie’. Je kunt je kind helpen door veel geruststelling te geven: er is niets aan de hand, je valt niet in de wc. Help onderscheid te maken tussen fantasie en werkelijkheid en beperk schermtijd. Dat kan helpen om de fantasie onder controle te krijgen.
Zo prikkel je de fantasie
Als ouder kun je je kind een handje helpen om meer en beter te fantaseren. Hoe? Probeer deze tips eens uit:
Niks doen
Het klinkt misschien een beetje gek, maar je kunt de fantasie van je kind stimuleren door vooral niets te doen. Kinderen vinden weinig zo prettig als lekker hun eigen gang gaan. Geef je kind de ruimte om vrij te spelen en houd zijn of haar agenda leeg. Als kinderen zich vervelen, gebruiken ze hun fantasie het snelst.
Tekenen
Wist je dat tekenen een van de beste bezigheden is om je fantasie te stimuleren? Vrij tekenen is fijn om je hoofd leeg te maken en fantasieën op papier te zetten. Vraag je kind tijdens of na het tekenen van de fantasie om een verhaaltje bij de tekening te vertellen.
Meedoen
Samen doktertje spelen met je kind? Ja, leuk! En slim, want het laat zien dat lekker fantaseren niet raar is. Doe bijvoorbeeld alsof je een patiënt bent die een arm heeft gebroken en laat je kind het voortouw nemen. Geef zelf niet te veel suggesties! Hierdoor stimuleer je je kind zijn of haar fantasie te gebruiken en leert hij of zij de leiding te nemen.
Voorlezen
Probeer iedere avond een nieuw verhaaltje voor te lezen. Een voorleesverhaaltje stimuleert de nieuwsgierigheid en fantasie van kinderen. Kinderen leven zich in de hoofdpersoon in en gaan het verhaal naspelen in hun hoofd: ze gaan zelf bedenken hoe de hoofdpersoon eruitziet en vormen een beeld over alles wat er gebeurt. Het is het leukst om voor te lezen uit een boek zonder plaatjes. Zo trigger je de fantasie van je kind nog een beetje meer!
Spelen met ‘open einde speelgoed’
Probeer speelgoed te kopen waarvan de functie nog niet duidelijk is. Neem een speelgoedauto. Een politieauto is een politieauto. Maar een houten auto is de ene dag een politieauto, de andere dag een vrachtwagen en weer een andere dag een ambulance. Dit noemen we ‘open einde speelgoed’. Zulk speelgoed prikkelt de fantasie van kinderen.
Lees hoe ‘open einde speelgoed’ bijdraagt aan de ontwikkeling van je kind.
Muziek maken en luisteren
Lekker trommelen op een pan? Samen meezingen met een liedje op tv? Leuk! Muziek maken en luisteren helpt kinderen een ander soort creativiteit te ontwikkelen, omdat muziek een ander deel in het brein aanspreekt. Zet vooral een leuk liedje op in de auto en zing samen mee!
Hulp nodig om de fantasie van je kind te prikkelen?
Mailen mag altijd. We prikkelen, stimuleren, helpen en dagen uit.