Wat is motorische ontwikkeling?
Kinderen krijgen steeds meer controle over hun spieren. Ze snappen hoe je ze kunt gebruiken en waarvoor ze handig zijn. Dat begint al met de eerste bewegingen na de geboorte. Daarna is het een aaneenschakeling van nieuwe leermomenten. Hé, ik kan hangen aan een rek! Kijk eens mam, ik doe een koprol! Dat wordt motorische ontwikkeling genoemd.
Waarom is motorische ontwikkeling belangrijk?
Door te leren kruipen, lopen en springen ontdekken kinderen de wereld om zich heen. Als je samen rent en voetbalt in de speeltuin, helpt dat om vriendjes te maken. Je wordt er gezonder van en het is ook nog eens goed voor je hersenen, omdat bewegen helpt om beter na te denken en problemen op te lossen. Zelfs iets simpels als tekenen of bouwen met blokken bouwen maakt de handen en vingers van je kind al handiger.
Wat is het verschil met lichamelijke ontwikkeling?
Motorische ontwikkeling gaat over leren bewegen en je lichaam gebruiken. Bij lichamelijke ontwikkeling draait het om lengte, gewicht en sterker worden. Drie keer met je ogen knipperen en je kind is alweer een paar centimer gegroeid! Hoe ziet de lichamelijke ontwikkeling bij peuters en kleuters eruit?
Lichamelijke ontwikkeling peuter
De lichamelijke ontwikkeling van peuters gaat razendsnel. Tussen de leeftijd van 1 en 3 jaar oud verandert hun lichaam constant. Zo groeien ze bijvoorbeeld in lengte, maar ook in gewicht. De lichamelijke ontwikkeling van een peuter gaat over de verandering van baby naar volgroeide peuter.
Lichamelijke ontwikkeling kleuter
De lichamelijke ontwikkeling van kleuters gaat iets langzamer dan bij peuters. Ze zijn al veel in lengte en gewicht gegroeid, maar dat gaat vanaf nu iets langzamer. De motorische ontwikkeling gaat in deze fase juist wat sneller.
Fijne en grove motoriek
Rennen zonder te vallen en klimmen tot de allerhoogste trede. De motoriek van je kind ontwikkelt zich in een rap tempo. Daarbij onderscheiden we grove en fijne motoriek. De ontwikkeling van fijne motoriek gaat bijvoorbeeld over tekenen, knippen en kralen rijgen. De grove motorische ontwikkeling gaat over bewegingen als lopen, rennen, springen en fietsen. Natuurlijk leert je kind niet alles in één keer. De grove en fijne motoriek ontwikkelt zich in fasen. In de eerste jaren staat de grove motorische ontwikkeling voorop. Je kind leert zitten, kruipen, staan, lopen, rennen en springen. Daarna komt ook de ontwikkeling van fijne motoriek om de hoek kijken, in de vorm van knippen, tekenen en schrijven. Elk kind ontwikkelt zich op zijn of haar eigen tempo. We geven je hieronder wel wat onderscheid volgens de gemiddelden.
Motorische ontwikkeling baby
De eerste weken
In de eerste 20 weken komen de primitieve reflexen van je pasgeboren baby tevoorschijn. De armen en benen van je baby zijn eigenlijk de hele tijd gebogen. De vuisten zijn gebald en als je de handpalm van je baby aanraakt, klemmen de handjes rond je vinger. Na vier weken kan je baby zijn of haar hoofd enkele seconden overeind houden. De nekspieren worden sterker! Gaandeweg volgen aritmische trappelbewegingen met de benen. In de tweede maand van het eerste levensjaar gaat je baby bewegende objecten volgen. Daar komt ook de fixatie op schommelende speeltjes vandaan. Knietjes zijn nu niet meer constant opgetrokken, strekbewegingen zijn inmiddels iets nieuws en interessants. In de derde en de vierde maand wordt omrollen steeds gemakkelijker en leuker. Ook de hand van je baby is inmiddels open, wat gepaard gaat met hard slaan op de tafel. Steunen op de handpalmen is een nieuwe uitdaging en iets doelbewust – maar nog wel langzaam – loslaten gaat je kind steeds beter af.
Motorische ontwikkeling peuter
Vanaf een half jaar
Nu gaat het hard met de motorische ontwikkeling van je peuter. Zelfstandig zitten gaat steeds beter en vanaf de negende maand krijgt je kind voorzichtig plezier in kruipen. Staan met een beetje hulp van jou of de bank lukt? Check! Vanaf de dertiende maand kunnen de eerste stapjes worden gezet, geheel zelfstandig. Echt stilstaan is nog moeilijk. Het eten met een eigen lepel wordt ook interessant. Wel met veel geknoei.
Grove motoriek van een peuter
Vasthouden van een lepel gaat heel goed en ook rennen vind je peuter fantastisch. Af en toe kukelt hij of zij nog naar voren, maar dat hoort er allemaal bij. Bewegingen worden uitgevoerd met meer beheersing, maar nog niet altijd met veel geduld. Een frustrerende periode waarin je kind soms sneller wil dan hij of zij kan. Vanaf het tweede levensjaar kan je kind achteruit lopen, iets wat uitvoerig wordt uitgeprobeerd. Ook op de tenen lopen is een spannende bezigheid. Vanaf deze leeftijd worden de lichaamsbewegingen vloeiender en evenwichtiger.
Fijne motoriek van een peuter
De fijne motoriek begint zich in de peutertijd ook te ontwikkelen. Je kind leert kleuren en tekenen, met bijvoorbeeld krijtjes. Het gaat natuurlijk nog niet perfect, maar de eerste lijntjes worden op papier gezet. Ook leren peuters voorzichtig om te stapelen en sorteren.
Motorische ontwikkeling kleuter
Vanaf 3 jaar is het feest aan tafel: eten met een vork (en eventueel een lepel of mes) gaat jouw kind goed af! De grove motoriek van een kleuter zorgt ervoor dat ook hollen, klimmen en springen het allerleukste zijn om te doen. Hinkelen of een kleine bal vangen zorgt voor veel speelplezier. Laat het buitenspelen maar beginnen!
Fijne motoriek vanaf 3 jaar
De motorische ontwikkeling van je kleuter zorgt ervoor dat tekenen en kleuren steeds makkelijker wordt. Zo kunnen kleuters steeds beter lijnen maken of cirkels tekenen. Ook zijn ze steeds beter in zelfzorgtaken, zoals aan- en uitkleden of handen wassen.
Fijne motoriek van 4 jaar
Vanaf 4 jaar kunnen kleuters steeds meer. De motorische ontwikkeling van kleuters zorgt ervoor dat ze op deze leeftijd gezichtjes gaan tekenen en ook steeds beter zijn met verschillende creatieve taakjes, zoals knutselen. Knippen, plakken en kleien wordt steeds leuker. Daarnaast beginnen ze voorzichtig met het gebruiken van potloden en stiften om letters en cijfers te schrijven.
Motorische ontwikkeling schoolkind
Veel kinderen starten rond de leeftijd van 5 jaar met zwemles. Waar de een het nog wat spannend vindt, plonst de ander het liefst meteen het water in. Ook worden rond deze leeftijd de zijwieltjes van de fiets geschroefd. Je kind laat graag zien wat hij of zij allemaal kan! Bij de meeste 6-jarigen zie je dat de lichaamsbouw begint te veranderen. Je kind wordt over het algemeen wat langer en slanker, met armen, benen en vingers die naar verhouding wat langer zijn. De motorische ontwikkeling loopt niet altijd helemaal paralel, wat kan zorgen voor de nodige onhandigheid. Ook dat hoort er allemaal bij! Vanaf het 7e levensjaar wordt je kind steeds sterker, leniger en behendiger. De fijne motoriek is nu goed ontwikkeld.
Motorische ontwikkeling van kinderen in de puberteit
In de puberteit doorloopt je kind opnieuw allemaal ontwikkelingsprocessen. Jouw tiener vindt presteren steeds belangrijker en blinkt het liefst overal in uit. Je kind gaat in de puberteit ook flink groeien. De motorische ontwikkeling van pubers kan daardoor wat ongecontroleerder en onhandiger worden. Tip: blijf beweging stimuleren. Door te bewegen krijgt je puber meer controle over zijn of haar veranderende lichaam. Bewegen is ook een goede uitlaatklep en afleiding voor alle puberzorgen.
Hulp nodig met de motorische ontwikkeling van jouw kind?
Mailen mag altijd. We prikkelen, stimuleren, helpen en dagen uit.